Thuế quan đối ứng (Reciprocal Tariffs) là một loại thuế nhập khẩu mà một quốc gia áp đặt lên hàng hóa từ một quốc gia khác để đáp trả lại mức thuế hoặc các rào cản thương mại mà nước đó áp dụng đối với hàng hóa của mình.
Mục đích của thuế quan đối ứng
-
Đảm bảo công bằng thương mại: Nếu một quốc gia áp dụng thuế cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước khác, nước bị ảnh hưởng có thể áp thuế tương tự để duy trì sự cân bằng.
-
Bảo vệ doanh nghiệp trong nước: Chính phủ sử dụng thuế này để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa khỏi cạnh tranh không công bằng từ nước ngoài.
-
Thúc đẩy đàm phán thương mại: Một số quốc gia áp dụng thuế quan đối ứng để buộc đối tác thương mại ngồi vào bàn đàm phán và giảm rào cản thương mại.
Trong lịch sử đã có nhiều trường hợp sử dụng thuế quan đối ứng như một hình thức đáp trả thương mại:
-
Mỹ vs Trung Quốc: Khi Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc trong chiến tranh thương mại 2018-2019, Trung Quốc cũng áp thuế cao lên hàng nhập khẩu từ Mỹ như đậu nành, ô tô, và thịt bò.
-
Mỹ vs EU: Mỹ từng áp thuế đối ứng lên thép và nhôm từ EU, và EU đã trả đũa bằng cách áp thuế lên xe máy Harley-Davidson, rượu whiskey Mỹ và quần jean Levi’s.
Trong trường hợp mới nhất, Mỹ đang áp thuế quan đối ứng lên Việt Nam và các nước Đông Nam Á nhằm phản ứng với mức thuế và chính sách thương mại mà các nước này áp dụng đối với hàng hóa Mỹ. Điều này có thể gây ra chiến tranh thương mại hoặc buộc các bên phải đàm phán lại các hiệp định thương mại.
Cụ thể, việc này có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu
-
Chi phí sản xuất tăng cao: Do thuế nhập khẩu tăng, các công ty Mỹ nhập khẩu từ Việt Nam sẽ phải trả nhiều tiền hơn, làm giảm lợi nhuận và có thể tăng giá bán cho người tiêu dùng Mỹ.
-
Doanh nghiệp đa quốc gia điều chỉnh chuỗi cung ứng: Nhiều công ty có thể tìm cách chuyển sản xuất từ Việt Nam sang các nước chưa bị áp thuế cao như Ấn Độ, Mexico hoặc Bangladesh.
-
Gián đoạn logistics: Lưu lượng hàng hóa vận chuyển đến Mỹ có thể giảm mạnh, ảnh hưởng đến ngành logistics và các cảng biển chính như ở TP.HCM, Hải Phòng.